تعمیر بتن بهتر است یا جایگزینی آن؟
بتن مصالحی با دوام بالا و یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی است. این محصول از پی تا پشت بام و از داخل تا خارج ساختمان کاربرد دارد. با اینحال بتن نیز در برخی مواقع مانند مواجهه با عوامل محیطی دچار تخریب جزئی یا کلی میشود و خدمات تعمیر یا جایگزینی بتن نیاز پیدا میکند.
بتن ممکن است تحت تاثیر عوامل زیادی آسیب ببیند. کربناته شدن، آرماتور خوردگی، رطوبت، اضافه شدن فشار و سنگینی روی آن و … از شایعترین علل رسیدن آسیب به بتن هستند. در این مطلب به مقایسه دو روش تعمیر و جایگزینی بتن میپردازیم.
عوامل موثر بر انتخاب روشهای تعمیر و جایگزینی بتن
انتخاب بین تعمیر و یا جایگزینی بتن میتواند تصمیمی دشوار باشد. از سویی تعمیر گزینهای با هزینه و دردسر کمتر است. از سوی دیگر درصورتیکه عوامل را درست بررسی نکرده باشید و از عمق تخریب باخبر نباشید و بتن را جایگزین نکنید ممکن است خسارت بیشتری به بار بیاید. بنابراین باید با مجموعه یا فردی متخصص و مجرب برای ترمیم بتن مشورت کنید.
بازدید از محل پروژه ترمیم در صدر دستور کار قرار دارد. کارشناس باید ابعاد و وسعت آسیب بتن را با بازدید و انجام آزمایشهای ساده تخمین بزند و با توجه به آن علت تخریب را پیدا کند. بعد از آن چگونگی عملیات ترمیم طراحی میشود که باید در آن بین تعمیر و جایگزینی انتخاب درست صورت بگیرد و شیوه انجام عملیات طراحی شود.
از عواملی که بر این انتخاب تاثیرگذار هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دامنه آسیب به بتن
- موقعیت بتن از نظر داخلی یا بیرونی بودن
- نوع آسیبدیدگی
- آسیبدیدگی یا سالم بودن میلگردها
تعمیر بتن چگونه انجام میشود؟
از مهمترین دلایلی که باعث میشود بین تعمیر یا جایگزینی بتن، تعمیر آن را انتخاب کنید، مخارج و دردسر کمتر آن است. به خصوص زمانیکه مشکل به وجود آمده دامنه کوچکی دارد این یک انتخاب درست است. دقت کنید که نادیده گرفتن آسیب باعث گستردهتر شدن آن میشود.
در اولین قدم برای تعمیر بتن باید خرابی به وسیله روشهای مختلف از میان برداشته شود. سپس سطح بتن را با فشار آب از مواد اضافی پاک میکنیم. درصورتیکه سطح مورد نظر برای ترمیم روغنی و چرب باشد نیز نیاز است تا با مواد پاککننده شسته شود.
روشهای جدا کردن خرابی بتن عبارتند از:
- روش ضربهزنی ( قلم یا چکش هوای فشرده یا برقی، قلم و چکش دستی، تیشههای سنگتراشی و …)
- ماسهپاشی
- ساچمهپاشی
- واترجت
استفاده از وسایلی همچون چکش برقی به دلیل وارد کردن ضربات شدید روی بتن باعث به وجود آمدن ترکهای عمیق و ریز میشود. اگر مقدار آب در مواد بتن نامناسب باشد سنگدانههای بتن چسبندگی خوبی ندارند و بتن با ضربات شدید ترک میخورد. این ترکها در کل سازه شروع به پیشروی میکنند، بنابراین استفاده از روشهای واترجت، ساچمهپاشی (برای سطوح افقی) و یا ماسهپاشی پیشنهاد میشود. سپس باید از مواد ترمیم بتن برای تعمیر آن استفاده کنیم.
ازجمله موادی که برای ترمیم بتن بهکار میروند میتوان به این موارد اشاره کرد:
- بتنریزی از نو (بتن اصلی و یا بتن اصلاحشده به کمک میکروسیلیس، اکریلیک، اتیرن لاتکس و یا اپکسی)
- تزریق دوغاب سیمان
- ترکیبات شیمیایی
- سیمانکاری
نکات مهم در هنگام ترمیم بتن
تعمیر بتن فرایندی پیچیده و تخصصی است که تضمین کیفیت و کنترل در هر مرحله آن اهمیت زیادی دارد. هر پروژه باید زیر نظر فردی متخصص انجام شود تا از ریسکهای احتمالی جلوگیری شود. تعدادی از نکاتی که هنگام ترمیم بتن باید به آنها دقت شوند را با هم مرور میکنیم:
- تهیه مصالح کیفیت بالا: مصالحی که برای تعمیر و ترمیم بتن استفاده میشوند باید از کیفیت بالا و مشخضات فنی مشخصشده توسط کارشناس متخصص برخوردار باشند. درصورتیکه از مصالحی با کیفیت پایین استفاده شود تعمیر بتن عملا بیفایده بوده و تنها اتلاف هزینه و وقت را به همراه دارد.
- بررسی وسعت خرابی: وسعت خرابی بتن باید مشخص شود. هرچند برخی اوقات محدوده آسیب دیده به طور دقیق قابل تشخیص نیست و ممکن است بعد از پیشروی متوجه شویم که نیاز به تخریب بیشتری داریم.
- تشخیص محدوده خرابی: محدودهای که قصد تخریب آن را داریم باید علامتگذاری شود. شیارزنی محدوده موردنظر از روشهای انجام این کار است. این عمل معمولا به عمق ۱ تا ۲ سانتیمتر انجام میشود.
- هندسه تخریب: شکلهای هندسی از جمله مستطیل، مربع، دایره و چندضلعی برای مشخص کردن محدوده تخریب مناسبتر هستند. اشکال هندسی نامنظم مناسب این کار نیستند.
- عمق تخریب: عمق تخریب باید با دقت بالا مشخص شود.
- مشخص کردن میزان گسترش تخریب میلگردها: میزان خوردگی میلگردها باید توسط کارشناس بررسی شود و اگر این میزان بالا باشد محدوده تخریب افزایش پیدا میکند تا زمانیکه به میلگرد سالم برسیم.
جایگزینی بتن چگونه انجام میشود؟
جایگزینی بتن زمانی انجام میشود که دامنه آسیب بتن خیلی گسترده باشد. در این صورت باید بتن را با بتن جدید جایگزین کنیم. از مهمترین متدهای جایگزینی بتن میتوان به شاتکریت یا بتنپاشی اشاره کرد. در این متد مخلوطی از بتن با قابلیت چسبندگی بالا با فشار به سطح مورد نظر پاشیده میشود.
شاتکریت به دو نوع خشک و تر تقسیم میشود که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند. به نسبت منطقه و آبوهوا باید یکی از این دو نوع انتخاب شوند. این متد مناسب آسیب دیدگیهایی با وسعت زیاد و عمق کم زیر ۱۵ سانتیمتر است. روشهای دیگری نیز بهعنوان جایگزینی قابل انجام هستند:
- جایگزینی دستی (Patch Method): این روش استفادههای محدود دارد و برای نهایتا ۵ سانتیتر ضخامت مناسب است.
- بتنریزی سنتی: از کاربردیترین روشهای جایگزینی بتن است و در آن با استفاده از قالب بتنریزی میکنیم.
انتخاب بین روشهای تعمیر یا جایگزینی بتن بر اساس شرایط پروژه
بهطور کل انتخاب بین تعمیر یا جایگزینی بتن کاملا بستگی به وسعت آسیبدیدگی بتن دارد. این موضوع باید توسط کارشناسان متخصص در زمینه بتن بررسی شود و عملیات طرحریزی شود. میزان آسیب دیدگی کم معمولا با تعمیرات ساده و سریع حل میشود اما اگر آسیبدیدگی وسعت پیدا کند باید هرچه سریعتر نسبت به جایگزینی بتن اقدام کرد.
مجموعه بتن پارس زاگرس با سالها تجربه در زمینه ارائه بتن آماده همواره آماده خدمترسانی به مشتریان و سازندگان در سراسر کشور است. درصورتیکه برای پروژه خود نیاز به بتن با کیفیت بالا دارید با کارشناسان ما در بتن پارس زاگرس تماس بگیرید.
سوالات متداول
چه عواملی بر انتخاب بین تعمیر یا جایگزینی بتن تاثیرگذار هستند؟
مواردی مانند دامنه آسیب به بتن، موقعیت بتن از نظر داخلی یا بیرونی بودن، نوع آسیبدیدگی و آسیبدیدگی یا سالم بودن میلگردها بر این انتخاب تاثیرگذار هستند.
جدا کردن بخش آسیبدیده چطور انجام میشود؟
این کار به چهار روش ضربهزنی، ماسهپاشی، ساچمهپاشی و واتر جت انجام میشود. البته روش ضربهزنی به دلیل وجود ریسک آسیب به بنیاد سازه پیشنهاد نمیشود.
جایگزینی بتن به چه روشهایی انجام میشود؟
جایگزینی بتن به سه روش بتنپاشی (شاکریت)، دستی (پچ کردن) و بتنریزی سنتی انجام میشود. روش بتنریزی سنتی به نسبت کاربرد بیشتری بین این روشها دارد.
ثبت ديدگاه